Bu bölümde refakat iznine dair mevzuata ve Devlet Personel Başkanlığı (DPB) tarafından yayınlanmış görüşlere göre, refakat iznin kullanım esaslarına yer verilmiştir.
Öncelikle refakat izninin, refakat edilecek kişinin doktoru tarafından 3 hekim imzalı sağlık kurul raporunda; ne kadar süre ile refakat edilmesi gerektiği, hayati öneme haiz olduğu ve refakatlı bakıma ihtiyacı olduğu belirtilmesi halinde mümkün olduğu bilinmelidir. Bunun yanında kişi adına düzenlenmiş refakat raporu ile aynı anda birden fazla kişi izin kullanamaz.
Açıklama: Cumhurbaşkanlığı Kararı ile DPB mülgadır (kapatılmıştır). Görevleri Çalışma Genel Müdürlüğüne devredilmiştir. Karar’a göre DPB’ye yapılan atıflar, Çalışma Genel Müdürlüğüne yapılmış sayılacaktır. Bu nedenle Başkanlığın görüşleri, geçerliliğini korumaktadır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu
Madde 105: Memurun bakmakla yükümlü olduğu veya memur refakat etmediği takdirde hayatı tehlikeye girecek ana, baba, eş ve çocukları ile kardeşlerinden birinin ağır bir kaza geçirmesi veya tedavisi uzun süren bir hastalığının bulunması hâllerinde, bu hâllerin sağlık kurulu raporuyla belgelendirilmesi şartıyla, aylık ve özlük hakları korunarak, üç aya kadar izin verilir. Gerektiğinde bu süre bir katına kadar uzatılır.
Devlet Memurlarına Verilecek Hastalık Raporları ile Hastalık ve Refakat İznine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik
Refakat izni (madde 10): Memura refakat izni verilebilmesi için memurun; bakmakla yükümlü olduğu ana, baba, eş ve çocuklarından birinin, bakmakla yükümlü olmamakla birlikte refakat edilmediği takdirde hayatı tehlikeye girecek ana, baba, eş ve çocuklarıyla kardeşlerinden birinin, ağır bir kaza geçirdiğinin veya tedavisi uzun süren bir hastalığı bulunduğunun sağlık kurulu raporuyla belgelendirilmesi zorunludur. Refakat izni amaçlı düzenlenecek sağlık kurulu raporunda; refakati gerektiren tıbbî sebepler, refakat edilmediği takdirde hayatî tehlike bulunup bulunmadığı, sürekli ve yakın bakım gerekip gerekmediği, üç ayı geçmeyecek şekilde refakat süresi ve varsa refakatçinin sahip olması gereken özel nitelikler yer alır. Gerekli görülmesi hâlinde üç aylık süre aynı koşullarda bir katına kadar uzatılır.
Aynı kişiyle ilgili olarak aynı dönemde birden fazla memur refakat izni kullanamaz. Aynı kişi ve aynı vakaya dayalı olarak verilecek refakat izninin toplam süresi altı ayı geçemez. İzin süresi içinde refakati gerektiren durumun ortadan kalkması hâlinde memur iznin bitmesini beklemeksizin göreve başlar. Bu durumda veya izin süresinin bitiminde, göreve başlamayan memurlar izinsiz ve özürsüz olarak görevlerini terk etmiş sayılarak haklarında 657 sayılı Kanun ve özel kanunların ilgili hükümlerine göre işlem yapılır. Refakat izni kullanılırken memurun aylık ve özlük haklan korunur.
Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu, 926 sayılı
Madde 126: Subay ve astsubaylara, bakmakla yükümlü olduğu veya refakat etmediği takdirde hayatı tehlikeye girecek anne, baba, eş ve çocukları ile kardeşlerinden birinin ağır bir kaza geçirmesi veya tedavisi uzun süren önemli bir hastalığa tutulmuş olması hâllerinde, bu hâllerin sağlık kurulu raporuyla belgelendirilmesi şartıyla, istekleri üzerine, aylık ve özlük hakları korunarak üç aya kadar izin verilebilir. Gerektiğinde bu süre bir katına kadar uzatılır. Bu sürenin bitimini müteakip istekleri üzerine ayrıca altı aya kadar aylıksız izin verilebilir. Bu bent hükmü aynı kişi ve aynı vakaya dayalı olarak bir defaya mahsus uygulanır. Aylıksız izinli olarak geçirilen süreler mecburi hizmet süresinden sayılmaz. Yedek subaylar ve yedek astsubaylara verilen refakat izinleri askerlik hizmetinden sayılmaz
Uzman Erbaş Kanunu, 18.3.1986, 3269 sayılı
Madde 11: Uzman erbaşlara, bakmakla yükümlü olduğu veya refakat etmediği takdirde hayatı tehlikeye girecek ana, baba, eş ve çocukları ile kardeşlerinden birinin ağır bir kaza geçirmesi veya tedavisi uzun süren önemli bir hastalığa tutulmuş olması hâllerinde, bu hâllerin sağlık kurulu raporuyla belgelendirilmesi şartıyla, istekleri üzerine, aylık ve özlük hakları korunarak üç aya kadar izin verilebilir. Gerektiğinde bu süre bir katına kadar uzatılır. Bu sürenin bitimini müteakip istekleri üzerine ayrıca altı aya kadar aylıksız izin verilebilir. Bu fıkra hükmü aynı kişi ve aynı vakaya dayalı olarak bir defaya mahsus uygulanır. Bu şekilde aylıksız izinli olarak geçirilen süreler sözleşme süresinden sayılmaz.
Açıklama: Uzman Jandarmalar ve bunların bakmakla yükümlü oldukları kimseler sağlık işlemleri, izin ve sıhhi izin süreleri yönünden, 211 sayılı TSK İç Hizmet Kanunu ve 926 sayılı TSK Personel Kanununda belirlenen hükümlere tabidirler.
Jandarma Teşkilat, Görev ve Yetkileri Kanunu (2803 sayılı)
Ek Madde 3: Bakmakla yükümlü olduğu veya refakat etmediği takdirde hayatı tehlikeye girecek anne, baba, eş ve çocukları ile kardeşlerinden birinin ağır bir kaza geçirmesi veya tedavisi uzun süren önemli bir hastalığa tutulmuş olması hâllerinde, bu hâllerin sağlık kurulu raporuyla belgelendirilmesi şartıyla, istekleri üzerine, aylık ve özlük hakları korunarak üç aya kadar izin verilebilir. Gerektiğinde bu süre bir katına kadar uzatılır. Bu sürenin bitimini müteakip istekleri üzerine ayrıca altı aya kadar aylıksız izin verilebilir. Bu bent hükmü aynı kişi ve aynı vakaya ayalı olarak bir defaya mahsus uygulanır. Aylıksız izinli olarak geçirilen süreler mecburi hizmet süresinden, uzman erbaşlar için sözleşme süresinden sayılmaz.
9 Aralık 2022 tarihinde 32038 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Jandarma Genel Komutanlığı İzin Yönetmeliği (bakınız: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2022/12/20221209-2.htm ) refakat izni ile ilgili hükümlere yer vermiştir. “Mazeret İzinlerinin Verilmesi” başlıklı 9’uncu madde aşağıdaki gibidir:
“d) Bakmakla yükümlü olduğu veya refakat etmediği takdirde hayatı tehlikeye girecek anne, baba, eş ve çocukları ile kardeşlerinden birinin ağır bir kaza geçirmesi veya tedavisi uzun süren önemli bir hastalığa tutulmuş olması hâllerinde, bu hâllerin sağlık kurulu raporuyla belgelendirilmesi şartıyla, istekleri üzerine, aylık ve özlük hakları korunarak üç aya kadar izin verilebilir. Gerektiğinde bu süre bir katına kadar uzatılır. Bu sürenin bitimini müteakip istekleri üzerine ayrıca altı aya kadar aylıksız izin verilebilir. Bu bent hükmü aynı kişi ve aynı vakaya dayalı olarak bir defaya mahsus uygulanır. Aylıksız izinli olarak geçirilen süreler mecburi hizmet süresinden; sözleşmeli subay, sözleşmeli astsubay ve sözleşmeli uzman erbaşlar için sözleşme süresinden sayılmaz. Bu iznin verilmesinde aşağıdaki hususlara riayet edilir:
1) Refakat sebebiyle izin verilmesine esas teşkil edecek sağlık kurulu raporunda, refakati gerektiren tıbbî sebepler, refakat edilmediği takdirde hayatî tehlike bulunup bulunmadığı, sürekli ve yakın bakım gerekip gerekmediği, asgari refakatçi sayısı, üç ayı geçmeyecek şekilde refakat süresi ve refakatçinin kimlik bilgileri yazılır.
2) Sağlık kurulu raporunda birden fazla refakatçi belirtilmemiş ise aynı kişiyle ilgili olarak aynı dönemde birden fazla personel/kamu görevlisi refakat nedenli mazeret izni kullanamaz.
3) Aynı kişi ve aynı vakaya dayalı olarak verilecek refakat izninin aylıklı ve aylıksız toplam süresi on iki ayı geçemez.
4) İzin süresi içinde refakati gerektiren durumun ortadan kalkması hâlinde personel iznin bitmesini beklemeksizin göreve başlar. Bu durumda veya izin süresinin bitiminde, göreve başlamayan personel izinsiz ve özürsüz olarak görevlerini terk etmiş sayılarak haklarında ilgili mevzuat hükümlerine göre yasal işlem yapılır.
5) Bu bent kapsamında izin talebinde bulunacak olan personel Ek-4’te bulunan dilekçeyle başvurur. Dilekçesine, daha önce refakat izni kullanıp kullanmadığına ilişkin bilgileri yazar, varsa konuya ilişkin belgeleri ekler.
6) İzin süresi, her durumda raporun bitiş tarihinde sona erer.”
Sahil Güvenlik Komutanlığı Kanunu (2692 sayılı)
Ek madde 11: Bakmakla yükümlü olduğu veya refakat etmediği takdirde hayatı tehlikeye girecek anne, baba, eş ve çocukları ile kardeşlerinden birinin ağır bir kaza geçirmesi veya tedavisi uzun süren önemli bir hastalığa tutulmuş olması hâllerinde, bu hâllerin sağlık kurulu raporuyla belgelendirilmesi şartıyla, istekleri üzerine, aylık ve özlük hakları korunarak üç aya kadar izin verilebilir. Gerektiğinde bu süre bir katına kadar uzatılır. Bu sürenin bitimini müteakip istekleri üzerine ayrıca altı aya kadar aylıksız izin verilebilir. Bu bent hükmü aynı kişi ve aynı vakaya dayalı olarak bir defaya mahsus uygulanır. Aylıksız izinli olarak geçirilen süreler mecburi hizmet süresinden, uzman erbaşlar için sözleşme süresinden sayılmaz. Bu fıkra kapsamında verilen mazeret izinleri yıllık izne mahsup edilmez.
Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar
(Ek:14/05/2018-2018/11809): Sözleşmeli personelin, bakmakla yükümlü olduğu veya sözleşmeli personel refakat etmediği takdirde hayatı tehlikeye girecek ana, baba, eş ve çocukları ile kardeşlerinden birinin ağır bir kaza geçirmesi veya tedavisi uzun süren bir hastalığının bulunması hâllerinde, bu hâllerin sağlık kurulu raporuyla belgelendirilmesi şartıyla, istekleri üzerine üç aya kadar ücretli izin verilir. Refakat sebebiyle izin verilmesine esas teşkil edecek sağlık kurulu raporunda; refakati gerektiren tıbbî sebepler, refakat edilmediği takdirde hayatî tehlike bulunup bulunmadığı, sürekli ve yakın bakım gerekip gerekmediği, üç ayı geçmeyecek şekilde refakat süresi ve varsa refakatçinin sahip olması gereken özel nitelikler belirtilir.
Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketinde Çalıştırılacak İdari Hizmet Sözleşmeli Personel Hakkında Yönetmelik, 19.11.2019
Refakat izni-Madde 55-(1): Personelin bakmakla yükümlü olduğu veya refakat etmediği takdirde hayatı tehlikeye girecek ana, baba, eş ve çocukları ile kardeşlerinden birinin ağır bir kaza geçirmesi veya tedavisi uzun süren bir hastalığının bulunması hallerinde, bu hallerin sağlık kurulu raporuyla belgelendirilmesi koşuluyla, aylık ve özlük hakları korunarak, üç aya kadar izin verilir. Bu süre sağlık kurulu raporuyla belgelendirilmesi şartıyla bir katına kadar uzatılır.
İşçiler hakkında açıklama: İş Kanununda refakat iznine dair bir hüküm yoktur. Dolayısıyla kamuda çalışan işçiler, refakat iznini kullanamazlar. İşçilerin, ücretsiz izinleri hakkında; Toplu İş Sözleşmesi metnine bakması önerilir.
Refakat izni talebi: Genel Yönetmelik (Devlet Memurlarına Verilecek Hastalık Raporları ile Hastalık ve Refakat İznine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik) gereği bulunması zorunlu ifadelerin yer alması şartı ile sağlık raporunun alındığı gün çalışılan kurum amirine refakat izni talebini ileten dilekçe ile başvuru yapılır ve aynı gün izin başlar. Çalışanın, çalıştığı il dışında olması halinde; rapor aldığında izninin başlamasında bir sakınca yoktur. Çalışan en kısa zamanda refakat raporunu iş yerine ulaştırmakla yükümlüdür. Bu durumda, raporda eksik bir ifade varsa, iznin idare tarafından kabul edilmeyeceğinin bilinmesi gerekir.
DPB’nin refakat izni hakkında görüşlerin özeti;
1. Refakat izninin ana, baba, eş ve çocukları ile kardeşlerin tedavi amacıyla hastaneye götürülmesi için izin verilmesi hususunu içermediği,
2. Refakat izni verilen personele harcırah ve yolluk verilmesinin mümkün olmadığı,
3. Refakat izninin kişinin tedavisinin evde veya hastanede olması hususlarına bağlı olmadığı,
4. Refakat izninin verilmesine sebep kişinin memuriyet mahalli içinde veya dışında olmasının öneminin bulunmadığı,
5. Refakat izni verilen Devlet memurunun izin süresinin sonunda görevine başlaması gerektiği, kendisine ayrıca bir yol süresinin verilmesinin mümkün olmadığı,
6. Refakat izninin sağlık kurulu raporuna dayalı olması ve raporda, Kanunda öngörülen hususların yer alması gerektiği, bu nitelikte olmayan sağlık kurulu raporlarına dayalı olarak refakat izni verilemeyeceği,
7. Refakat izni verilen memurun izin sebebinin son bulması halinde derhal görevine dönmesi gerektiği,
8. Refakat izninin memurun talebine bağlı olması sebebiyle azami sürelerden daha az verilebileceği,
9. Altı ay kadar refakat izni kullanan memura aynı hastalığa/teşhise bağlı olarak yeniden refakat izni verilemeyeceği,
10. Azami süre kadar refakat izni kullanan memura aynı kişinin farklı hastalığına bağlı olarak mevzuatta yer alan diğer şartların yerine getirilmesi halinde yeniden refakat izni verilebileceği,
11. Altı ay kadar refakat izni kullanan Devlet memuruna diğer bir kişi için de, maddede aranılan şartların taşıması halinde refakat izni verilebileceği,
12. Refakat gerektiren kişinin yaşının önemli olmadığı,
13. Sağlık kurulu raporuna dayalı olarak ve söz konusu raporda Kanunda öngörülen şartların bulunması halinde, her defasında yeni bir rapor alınması koşuluyla refakat izninin 6 aylık sürenin kısım kısım kullandırılabileceği (tek bir raporla en fazla 3 ay alınabilir),
14. Sağlık kurulu raporuna dayalı olarak aynı kişinin aynı hastalık veya kazaya bağlı olarak memuriyet süresi içinde azami 6 ay refakat izni verilebileceği,
15. Devlet memurunun, belirli bir süre geçtikten sonra refakat izni verilmesine konu olan hastanın rahatsızlığının kötüleşmesi sebebiyle tekrar refakat izni verilmesini talep etmesi halinde (6 ayın tamamı kullanılmamışsa) söz konusu personelin uygun sağlık kurulu raporunu tekrar alabileceği (6 ayın tamamı kullanılmış ise izin verilemeyeceği),
16. Tek seferde verilecek refakat izni süresinin üç ayı geçmemesi kaydıyla aynı kişinin aynı vakası sebebiyle verilecek refakat izninin azami süresinin (6 aylık sürenin) kalan kısmının verilmesi gerektiği
17. Sağlık kurulu raporunda; refakati gerektiren tıbbî sebepler, refakat edilmediği takdirde hayatî tehlike bulunup bulunmadığı, sürekli ve yakın bakım gerekip gerekmediği, üç ayı geçmeyecek şekilde refakat süresi ve varsa refakatçinin sahip olması gereken özel nitelikler olup, raporunun bahsi geçen hususlardan herhangi birini içermemesi halinde Devlet memuruna refakat izni verilemeyeceği (bunlar raporda bulunması zorunlu ifadelerdir),
18. Aynı kişiyle ilgili olarak öncekinden tamamen bağımsız yeni bir hastalığın veya vakanın ortaya çıkması gerektiği, örneğin; alınan ikinci sağlık kurulu raporunda yeni birtakım hastalıklar yer almış olsa da ilk refakat izninin alınmasına dayanak olan hastalığın devam ettiği görüldüğünde bu rapora dayalı olarak ikinci defa refakat izninin kullandırılmasının mümkün olamayacağı,
19. Çocuğunun engelli raporuna istinaden refakat izni verilmesinin mümkün olmadığı,
20. Bakım evinde kalan ve bakım ücretinden yararlanan kişinin refakat ihtiyacı karşılanması sebebiyle bu durumdakilerin memur olan yakınlarının refakat izninden yararlanamayacağı (bakım ücretinden kasıt; bakım kurumuna Bakanlık tarafından ödenen bakım ücrettir, evde bakım aylığı bu kapsamda değildir),
21. Refakat sebebiyle izin verilmesine esas teşkil edecek sağlık kurulu raporunda refakatçinin adı ve soyadının yazılmasına gerek olmadığı,
22. Yurt dışından alınan raporun o ülke mevzuatına uygun olup olmadığı ile ilgili ülke mevzuatında hastalık durumunda sağlık kurulu raporu tanzim edilip edilmediği hususlarında dış temsilciliğin onayının alınması gerektiği,
23. Refakat izninin haftada bir gün gibi parça parça kullanılmasının mümkün olmadığı,
24. Refakat gerektiren aynı kişi için sadece bir memurun izin kullanabileceği (örneğin; refakat gerektiren anne için ayrı/aynı kurumlarda çalışan iki memur kardeşten sadece biri tarafından iznin kullanılabileceği, 6 aylık sürede en az iki rapor çıkacağından bu iki kardeş arasında değişim yapılabilecektir. Burada tek bir rapor için bir memurun izinli olması esastır).
25. Ay hesabıyla verilen aylıksız izinlerin bitiş tarihinin ne şekilde hesaplanacağı hususunda mezkur Kanunda herhangi bir hüküm bulunmamakla birlikte; ay hesabıyla kullanılan izinlerin, alındığı ayın kaçıncı günü kullanılmaya başlanmış ise son ayın o güne tekabül eden günü; ancak son ayda tekabül eden gün bulunmuyorsa son ayın son günü mesai saati bitiminde sona erecek şekilde hesaplanması gerektiği,
26. Refakat sebebiyle izin verilmesine esas teşkil edecek sağlık kurulu raporunun SGK ile sözleşmeli olmayan özel bir sağlık hizmeti sunucusundan alınması halinde söz konusu sağlık kurulu raporunun SGK ile sözleşmesi olan sağlık hizmeti sunucularının sağlık kurulları tarafından onaylanması gerektiğine ilişkin adı geçen Yönetmelikte açık bir hüküm bulunmamakla birlikte, hastalık raporlarının verilmesi ve geçerli sayılmasındaki usullere paralel olarak refakat izni verilmesine esas teşkil edecek sağlık kurulu raporunun SGK ile sözleşmeli olmayan özel sağlık hizmeti sunucusundan alınması halinde söz konusu raporun SGK ile sözleşmeli sağlık hizmeti sunucusunun sağlık kurulunca onandığı takdirde geçerli olacağı; mütalaa edilmektedir.
Refakat iznine yönelik DPB’nin diğer görüşleri
Memurun, bakmakla yükümlü olduğu kişiler için hastanede geçirdiği sürelerin senelik izinden kesilmemesine dair görüş
Bakmakla yükümlü olduğu kişiler ile bakmakla yükümlü olmadığı eşi, çocukları, anne ve babasının hastalanması sebebiyle sağlık kurum ve kuruluşlarına müracaat ederek söz konusu kurum ve kuruluşlarca muayene edilmesi sırasında ya da muayene sonrası tetkik ve tahlillerde geçirdiği sürelerde bahsi geçen kişilere refakat eden Devlet memuruna izin verilmesi hakkında DPB’nin görüşü (10.05.2013 tarihli, 6759 sayılı): DMK’da bakmakla yükümlü olduğu eşi, çocukları, anne ve babasının hastalıkları sebebiyle sağlık kurum ve kuruluşlarına müracaat ederek söz konusu kurum ve kuruluşlarca muayene edilmesi sırasında ya da muayene sonrası tetkik ve tahlillerde geçirdiği sürelerde bahsi geçen kişilere refakat eden Devlet memuruna ne şekilde izin verileceğine ilişkin herhangi bir hüküm bulunmamaktadır.
DPB, görüşünde memura yukarıdaki durumlarda izin verilmesi hususunda gerekli kolaylığın sağlanması gerektiğini ve bu iznin suistimal edilmesinin önüne geçilmesi amacıyla bahsi geçen duruma ilişkin belge istenebileceği, memura verilen iznin yıllık izninden veya mazeret izninden düşülmemesi gerektiğini, mütalaa edilmektedir.
Devlet memuruna üvey çocuk için refakat izni verilip verilemeyeceği hakkında görüş
Türk Medeni Kanunu’nun (TMK) “Üvey çocuklar” başlığı Madde 338’de “eşler, ergin olmayan üvey çocuklarına da özen ve ilgi göstermekle yükümlüdürler. Kendi çocuğu üzerinde velayeti kullanan eşe diğer eş uygun bir şekilde yardımcı olur; durum ve koşullar zorunlu kıldığı ölçüde çocuğun ihtiyaçları için onu temsil eder” ifadeleri yer alır. Bunun yanında Çocuk Hakları Sözleşmesine (ÇHS)göre çocuğun üstün yararının gözetilmesinde çocuğun öz ya da üvey olmasına bakılmaz.
DPB, Devlet memuruna üvey çocuk için refakat izni verilip verilemeyeceği hususunda (12.12.2012 tarihli,19191 sayılı); …refakat izni memura; anne, baba, eş, çocuk ve kardeşleri için verilebilmekte olup, ayrıca memurun bu kişilere sosyal güvenlik mevzuatı çerçevesinde bakmakla yükümlü olması veya bakmakla yükümlü olmasa da refakat edilmeme halinde yine bu kişiler için hayati tehlikenin söz konusu olması gerekmektedir. Bu itibarla, ilgi yazıda yer verilen somut olayda Bakanlığınız personeli …’in refakat iznine konu çocuğun annesi olmaması sebebiyle bu izin hakkından yararlanamayacağı mütalaa edilmektedir” şeklinde görüş vermiştir.
Açıklama: Türk Medeni Kanunu’na (TMK) dayanarak; aynı evde ikamet ettiği ve bakımın üstlendiği üvey çocuğu için refakat izni talebinde bulunan memurun talebinin, uygun görülmesi gerekmektedir. Kanun’un 338’inci maddesine göre, eşler, ergin olmayan üvey çocuklarına da özen ve ilgi göstermekle yükümlüdürler. Dolayısıyla DPB’nin verdiği olumsuz kararın çocuğun üstün yararını ilke edinen Çocuk Hakları Sözleşmesi’ne, “engelli çocuğun üstün yararı esastır” diyen Engelli Hakları Sözleşmesi’ne, TMK’ya ve genel kanıya uygun olmadığı değerlendirilebilir. Bu durumda olanların kurumlarından olumsuz yanıt aldıktan sonra Kamu Denetçiliği Kurumuna başvurmalarını ya da hukuki süreç başlatmalarını öneririz.
Devlet Personel Başkanlığı görüşleri için kaynak: Mütalaalar Özel Bülteni, Temmuz 2013. https://www.gtu.edu.tr/Files/UserFiles/133/DPB/mutalaa_ozel_1.pdf.
Engelsizkariyer.com için hazırlayan: Ayşe Sarı |SAHİMSEN Engelliler Komisyon Başkanı
Engelsizkariyer.com’u kaynak göstermeden kopyalanması yasaktır. Copyright © 2023 Tüm Hakları Saklıdır.
