Aşağıdaki bilgiler; 01 Mayıs 2023 tarihi itibarı ile günceldir.
Sorumlu Bakanlık-Genel Müdürlük: Gazi, gazi yakınları ve şehit yakınları ile ilgili Bakanlık; Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığıdır.
Bu bakanlığa bağlı, Şehit Yakınlar ve Gaziler Genel Müdürlüğü vardır.
İllerde, sosyal politikalar il müdürlükleri, ilçelerde sosyal hizmet merkezleri; gazilere, gazi ve şehit yakınlarına hizmet vermektedir.
Şehit yakınları, gaziler ve gazi yakınları kendileri ile ilgili mevzuat ve haklar için bakabilirler: https://www.aile.gov.tr/syggm/mevzuat/
Muharip Gazi: Türk Silahlı Kuvvetleri mensuplarından harbe fiilen katılanları, ifade eder.
Malul Gazi: Türk Silahlı Kuvvetleri mensuplarından; Türkiye Cumhuriyeti Devleti sınırlarını korumak ve güvenliğini sağlamak görevi ile harpte veya Devletin bekasını hedef alan terör örgütlerine karşı yurtiçi ve yurtdışı mücadelede her çeşit düşman veya terörist silahlarının tesiriyle veya harp bölgesindeki harekât ve hizmetler sırasında, bu harekât ve hizmetlerin sebep ve tesiriyle yaralanarak tedavileri sonucunda sakatlığı rapor ile kesinleşenleri ifade eder.
TC Anayasası, Madde 10: Çocuklar, yaşlılar, engelliler, harp ve vazife şehitlerinin dul ve yetimleri ile malul ve gaziler için alınacak tedbirler eşitlik ilkesine aykırı sayılmaz.
Madde 61 – Devlet harp ve vazife şehitlerinin dul ve yetimleriyle, malül ve gazileri korur ve toplumda kendilerine yaraşır bir hayat seviyesi sağlar. Devlet, sakatların korunmalarını ve toplum hayatına intibaklarını sağlayıcı tedbirleri alır.
Bu amaçlarla gerekli teşkilat ve tesisleri kurar veya kurdurur.
Terörle Mücadele Kanunu için bakınız: https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.3713.pdf
Terörle Mücadele Kanununda Yer Alan Yardımlar:
1. Kamu Görevlileri: Yurt içinde ya da yurt dışında görevli iken terör olaylarında yaralanan, engelli hale gelen, ölen veya öldürülenler hakkında; kendi ya da yakınlarına aylık bağlanır.
2. Bağlanan maaş tutarı: Yaşamak için gereken hareketleri yapamayacak ve başkasının yardım ve desteğine muhtaç olacak derecede malul olanlar ile ölenlerin dul ve yetimlerine en yüksek devlet memuru aylığı üzerinden, diğerlerine mevcut aylıkları üzerinden, 30 yıl hizmet yapmış gibi emekli ikramiyesi ödenir. Bu ödemeler SGK tarafından hazineden karşılanır.
3. Kamu Konutlarından Yararlanma: Yurtiçinde veya yurtdışında kamu konutlarından yararlanmakta iken malul olanların kendileri, ölenlerin dul ve yetimleri, Kamu Konutları Kanununda gösterilen özel tahsisli konutlarda oturanlar hariç olmak üzere, herhangi bir kira bedeli alınmaksızın on yıl süreyle kamu konutlarından yararlanmaya devam edebilirler.
4. Kira yardımı: Kamu konutundan çıkacaklar ile kamu konutundan yararlanmayanlar ve özel tahsisli konutlarda oturanların istekleri halinde ikametgâh olarak kullanacakları yurtiçindeki taşınmazın kira bedeli on yıl süre ile Devletçe karşılanır; ancak kamu konutlarından kira ödemeksizin yararlanılan süre, kira yardımından yararlanılan süreden düşülür. Yurtdışındaki özel tahsisli konutlarda oturanların yurtdışı kira bedelleri de istekleri halinde bir yıl süre ile Devletçe karşılanır.
5. Kendilerine hediye edilen evler hakkında: Maluller ile hayatını kaybedenlerin dul ve yetimlerine yapılan taşınmaz mallar için, veraset ve intikal vergisi, devir işlemleri harçları ve döner sermaye ücretleri ve bu işlemler nedeniyle düzenlenecek kâğıtlar için tahakkuk edecek damga vergisi ödenmez. .
6. Hastanelerden ücretsiz yararlanma: Malûl olanlar ile ölenlerin dul ve yetimleri, tanıtım kartlarını göstererek, kamu kurum ve kuruluşlarına ait bütün hastanelerde ücretsiz muayene ve tedavi edilirler.
Kanun kapsamındaki olaylar sebebiyle yaralananlar, tedavileri sonuçlanıncaya veya maluliyetleri kesinleşinceye kadar geçen süre içinde sağlık hizmetlerinden ve diğer haklardan, aynı sebeplerle tedavi gören malul kamu görevlilerine ilişkin hükümler çerçevesinde yararlandırılır.
Gazi ve eşleri ve bakmakla yükümlü oldukları kişilerle, şehit eşleri ve hak sahibi çocukları (SGK üzerinden bakmakla yükümlülük) muayene katılım ücreti alınmaz. Özel hastanelere doğrudan başvuru yapabilirler ve özel hastanelerde ilave ücret ödemezler.
7. Yurt içi ve yurt dışı tedavi imkanı: Malûl olanların eksilen vücut organları, yurt içi veya yurt dışında en son teknik usûllere göre yapılması mümkün sunileriyle tamamlatılır ve gerekirse tamir ettirilir veya yenisi yaptırılır.
Uluslararası yurt dışı doku bilgi bankalarınca yapılmış kök hücre donör tarama ve temin işlem bedellerinin geriye dönük olarak ödenmesi sağlanmıştır. Kordon kanı temini SGK tarfından karşılanmaktadır.
8. Bakım Hizmeti: Yaşamak için gerekli hareketleri yapmaktan aciz olanlar ile kimsesizler, kamu kurum ve kuruluşlarına ait, bunlar bulunmadığı takdirde özel rehabilitasyon ve bakım merkezleri, yurtlar ve huzurevlerinde parasız olarak veya masrafları devlet tarafından karşılanmak üzere barındırılır, baktırılır.
Evde bakım ihtiyacı olanlar için: Bakıma muhtaç derecede ağır engelli olanların, bu durumlarını engelli sağlık raporu ile belgelemeleri halinde, hane geliri kişi başı asgari ücretin üçte ikisinden az olanların adına, akrabası olan bakım verecek kişiye evde bakım maaşı bağlanır.
9. Erbaş ve erlerden veya geçici veya gönüllü köy korucuları; bunların eş, ana ve babaları ile bakmakla yükümlü olunan kişi kapsamına giren çocukları da haklardan yararlandırılır.
10. Maaşları Kesilenler: Kendilerine aylık bağlanan dul ve yetimler; ilgili sosyal güvenlik kurumları mevzuatı gereği aylıklarının kesilmesi halinde, bu madde ile verilen diğer haklardan da yararlanamazlar.
Terörden zarar gören diğer kişilere yardım
Terör eylemlerinden dolayı yaralananların tedavileri Devlet tarafından yapılır. Zarar gören, can ve mal kaybına uğrayan vatandaşlara, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonundan öncelikle yardım yapılır. Bu fondan ilk ve orta öğrenim çağındaki şehit çocuklarının öğrenim masrafları karşılanır.
İstihdam hakkından kimler yararlanır?
a) Terör olayları nedeniyle hayatını kaybedenlerin eş veya çocuklarından birisi ile ana, baba veya kardeşlerinden birisi olmak üzere toplam iki kişi;
Ana, baba ve kardeşi yoksa eş veya çocuklarından toplam iki kişi;
Eş veya çocuğu yoksa ana veya babası ile kardeşlerinden birisi olmak üzere toplam iki kişi,
Ana veya babanın bu hakkı kullanmaması durumunda ise bir diğer kardeşi olmak üzere toplam iki kişi,
Ana, baba veya kardeşlerin bu hakkı kullanmaması durumunda eş veya çocuklardan toplam iki kişi,
b) Malullerin kendileri veya eş veya çocuklarından birisi, eşi veya çocuğu yoksa kendisi veya kardeşlerinden birisi olmak üzere toplam bir kişi,
c) Malul sayılanlardan hayatını kaybedenlerin ise eş veya çocuklarından birisi, eşi veya çocuğu yoksa kardeşlerinden birisi olmak üzere toplam bir kişi,
ç) Engelli hale gelenlerin kendileri veya eş ve çocuklarından birisi, eşi veya çocuğu yoksa kendileri veya kardeşlerinden birisi; hayatını kaybedenlerin ise eş ve çocuklarından birisi, eşi veya çocuğu yoksa anne, baba veya kardeşlerinden birisi olmak üzere toplam bir kişi yararlanır.
Bu madde kapsamında atanacakların, atamalarının yapılacağı kadro veya pozisyonlar için sınavlara ilişkin hükümleri hariç olmak üzere ilgili mevzuatında öngörülen nitelik ve şartları taşımaları zorunludur.
Bir başkasının bakımına muhtaç olacak derecede engelli olanlar, terör örgütlerine veya Milli Güvenlik Kurulunca Devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplara üyeliği, mensubiyeti veya iltisakı yahut bunlarla irtibatı olduğu ilgili valilerce tespit edilenler, birinci fıkrada sayılan kurumlarda görev yapanlar, istihdam hakkını sağlayan olayın meydana geldiği tarihten sonra söz konusu kurum ve kuruluşlarında görev yapmakta iken bu görevinden ayrılmış olanlar (…) istihdam hakkından faydalanamazlar ve bu durumda olanlar yukarıdaki fıkraların uygulanmasında dikkate alınmaz.
Atamalarda öğrenim durumu:
1. Hak sahiplerinden ilköğretim, ortaokul, ilkokul mezunu olanların hizmetli unvanlı kadro ve pozisyonlara;
2. Ortaöğretim ve yükseköğretim mezunu olanların, atama teklifinin yapıldığı tarihte öğrenim durumları itibarıyla ihraz ettikleri unvanın 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki cetvellerde yer alması koşuluyla ihraz etmiş bulundukları unvanlara,
3. Bunların dışında kalan ortaöğretim ve yükseköğretim mezunlarının ise memur unvanlı kadro ve pozisyonlara atama teklifleri Devlet Personel Başkanlığınca yapılır.
4. Tazminat hakkından yararlandırılanların kendilerinin istihdam hakkından yararlanmaları ve ilköğretim, ortaokul, ilkokul mezunu olmaları halinde atama teklifleri memur unvanlı kadro ve pozisyonlara yapılır. İşçi kadrolarına yapılacak atama teklifleri sürekli işçi unvanlı kadroya yapılır.
Hizmetli kadrolarına atananların büro hizmetlerinde görevlendirilmeleri hakkında 2018/4 Sayılı ve Hizmetli Unvanlı Şehit ve Gazi Yakınları Konulu Başbakanlık Genelgesi için bakınız https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2005/10/20051015-7.htm
İstihdam edileceklerin tespiti ve atama: Bu madde kapsamında başvuranlardan hak sahibi olanlar Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından tespit edilerek, liste hâlinde Çalışma Genel Müdürlüğüne bildirilir. Hak sahiplerinin kamu kurum ve kuruluşlarına atama teklifleri, Bakanlıkça kura usulü ile yapılır.
Terörle Mücadele Kanunu Geçici Madde 15- (Ek: 25/7/2016-KHK-668/4 md.; Aynen kabul: 8/11/2016-6755/4 md.) Bu maddenin yürürlük tarihinden önce, ek 1 inci madde kapsamında göreve başlayan personelden, Devlet Personel Başkanlığı tarafından atama teklifinin yapıldığı tarihte öğrenim durumları itibarıyla ihraz ettikleri unvanları 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki cetvellerde yer alanlar, bu unvanlara ilişkin kadro veya pozisyonlara kamu kurum ve kuruluşlarınca sınava tabi olmaksızın atanırlar. İhraz etmiş bulundukları kadroların atandıkları kamu kurumlarında olmaması halinde ilgililer asli memurluğa atandıktan sonra bir defaya mahsus olmak üzere diğer kanunlarda yer alan herhangi bir kontenjan sınırlamasına tabi olmaksızın kamu kurum ve kuruluşlarına naklen atanabilir.
Muharip Gazi Şeref Aylığı: Sosyal güvencesi olanlara şeref aylığı bağlanır. Sosyal güvencesi olmayanlara ise bir aylık asgari ücret tutarı ödenir. Hak sahibinin ölümü halinde şeref aylığı, dul eşe ve %75 oranında bağlanır, ancak dul eşin tekrar evlenmesi halinde kesilir. Yukarıda belirtildiği üzere eşe ödenecek rakam % 75 oranını geçmektedir.
Haciz işleminden muafiyet: Gazilere, gazi ve şehit yakınlarına bağlanan aylıklar hiç bir suretle haczedilemez.
Yükseköğrenim hakkı: Gazilerden; Paralimpik ve Deafolimpik Oyunları, Dünya Özel Olimpiyat Oyunları’nda ilk üç dereceyi alanlara milli sporcularda olduğu gibi özel bir puan verilmektedir. Bu gençler de özel yetenek sınavlarına girmeyecek ve yerleştirmelerini ÖSYM yapacaktır. YGS olmadan Yüksek Öğrenime yerleşme hakkı verilmiştir.
Vergi muafiyetleri/ücret indirimleri
1. Emlak vergisinden muafiyet: Türkiye sınırları içinde brüt 200 m2’ yi geçmeyen tek konut olması halinde, belediyelere müracaat edilerek muafiyetten yararlanılır. Yazlık olarak kullanılan evlerde ve arsalarda muafiyet yoktur.
2. Gelir vergisi indirimi: Engelli kartı bulunanlara, engellilik gelir vergisi indirimi uygulanır.
3. Gümrük muafiyeti: Gümrük Kanuna göre, malul ve sakatların kullandığı özel eşyalar, gümrük vergisinden muaftır.
4. Araç ithali: Sol bacak engeli olan, aracı kendisi kullanacak gazilerde özel tertibat aranmaz ve bu kişiler tarafından serbest dolaşıma sokulan, motosiklet ve motor silindir hacmi 1600cc.’ye kadar olan otomobiller gümrük vergisinden muaftır. Bu kapsamdaki kişilerin özel tertibatı bulunmayan (örneğin otomatik vitesli) araçları da ithal edebilmesi mümkündür.
5. Yurt içinden ÖTV istisnalı araç alımı: Engellilik derecesi %90’ın altında olanlar için aranan şartları sağlaması (Tebliğde geçen ortopedik engel durumu, bakınız engelliler için haklar) halinde belli bir engellilik derecesi aranmaz.
Engelli park yeri kullanımı: Gazilerin, plakasında engelli işareti bulunan araçlarıyla hastane, banka, postane, alışveriş merkezleri gibi yerlere gidiş gelişlerinde yaptıkları park esnasında, gazi olduklarını gösteren belgelerini araçlarının ön camında bulundurmaları halinde, engelliler için park kartı uygulamasından faydalanmaları sağlanacaktır. Bu araçlar için engelli park kartını, Trafik Tescil Şubelerinden alabilirler.
Gazilerin araçlarını karayolu üzerinde 15 (on beş) dakikayı geçmemek üzere park etmelerine trafik güvenliği açısından alınmış tedbirlere uymak ve araçlarının ön camına engelli park kartı/gazi belgesi koymak koşulu ile izin verilecektir.
TSK ve Emniyet Teşkilatı Gazileri için göreve devam etme hakkı: TSK’da görevli olan gazilerin göreve devam etmeleri: Maluliyetine karar verilmiş olup, göreve devam etmek isteyenler, TSK, Jandarma Genel Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı Sağlık Yeteneği Yönetmeliği kapsamında değerlendirilir ve uygun bulunanlar Genel Kurmay Başkanlığından “olur” aldıklarında TSK’da uygun görev yerleri ve mevcut statüleri ile istihdam edilir.
Emniyet Teşkilatı personelinden vazife malulü olanlar, EGM Sağlık Yeteneği Yönetmeliğine göre sağlık şartları uygun olanlar, görev ya da sınıf değiştirerek, kurumlarında operasyonel olmayan birimlerde görev yapabilirler.
Hususi Damgalı Pasaport: Emsalleri esas alınarak yükseltilmesi suretiyle 1, 2 veya 3. Derece maaş derecesine gelen vazife/harp malullerinin kendilerine, eşlerine ve bunların yanında yaşayan evli olmayan ve çalışmayan kız çocuklarına ve yine yanında yaşayıp reşit olmayan erkek çocuklarına talepleri halinde diğer şartları da taşımaları kaydıyla Hususi Damgalı Pasaport verilir.
Pasaport başvurusu; Kişinin bağlı olduğu kuvvet komutanlığından alacakları derece ve kademe gösterir belge, malul belgesi ve nüfus müdürlüklerinden istenen diğer belgelerle bulundukları yerdeki nüfus müdürlüklerine yapılır.
Mehmetçik Sigorta Ödemesi: TSK’da görevli personelin düşük miktar karşılığı sigorta yaptırmaları halinde, hizmette bulundukları sürede, her ne sebeple ve suretle olursa olsun vefat etmeleri halinde ya da “askerliğe elverişli değildir” raporu alarak malul olmaları halinde; kendilerine, hak sahibi vefat etmiş ise; eş, çocuk, ana ve babalarına ilgili sigorta şirketinden belirlenen miktarda ödeme yapılır.
Faizsiz konut kredisi: TOKİ tarafından şehit ailelerine, harp ve vazife malulleri ile dul ve yetimlerine; konut kredisinde faiz uygulanmaz. Hak sahipleri, istekleri halinde; kredi talep dilekçesi, SGK tarafından verilen hak sahipliği belgesi, nüfus cüzdanı, alacağı evin sahibine ait tapu veya onaylı örneği ile Ziraat Bankası şubelerine başvurmalıdır. Kredi miktarı her yıl TÜİK tarafından belirlenir.
Kredinin geri ödenmesi, hak sahibinin aylığının ¼’ü tutarında SGK tarafından kesilir.
Bu haktan, öncelikle malulün kendisi, kişinin kredi hakkından yararlanmadan vefatı halinde, dul eşi, eşi hayatta değilse veya evlenmemişse, çocuklarından en az birisinin yetim aylığı alması kaydıyla, aylık bağlanma koşullarına bakılmaksızın talepte buluna çocuklarına, bu kişiler de yoksa öncelikle anaya olmak üzere ana ve babasına, bir konut ile sınırlı olmak üzere yararlanma hakkı verilir.
TOKİ konutları: Malul olan ve SGK tarafından aylık bağlanan personel, TOKİ tarafından yapılan konutlarda, aynı ilde 5 yıldır ikamet ediyor olmak veya il nüfusuna kayıtlı olmak koşuluyla, kuraya tabi olmadan hak sahibidir. Bu hak dâhilinde daha önce TOKİ’den konut ya da kredi alınıp alınmadığına bakılmaz. Konutun %10’u peşin, kalanı evin teslimini müteakip sabit taksitle 20 yılda ödenir.
TSK Ali Çetinkaya İlk Kurşun Rehabilitasyon Merkezinden yararlanma
Malul gaziler, eşleri, çocukları, bekâr iseler anne, baba ve kardeşleri ile birlikte bu tesislerden yararlanır. Aynı zamanda şehit yakınları da bu haktan yararlanırlar.
Her yıl 31 Aralık gününe dek garnizon komutanlıklarına ya da doğrudan Kara Kuvvetleri Komutanlığı Şehit ve Gazi Şubelerine müracaat edilerek yararlanma talepleri iletilir.
Fizik tedavi ve rehabilitasyon uygulamalarında, 3. Basamak hastanelerde rapor düzenlenmesi şartı yoktur. Her bir bölge için sınırlama olmadan fizik tedavi hizmeti alabilirler.
Gaziler, Bilkent Gaziler Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Eğitim ve Araştırma Hastanesine doğrudan başvuru yapabilirler. Burada gaziler için, spor faaliyetleri yapılmaktadır.
Tüp bebek tedavisi: şartsız, ücretsizdir. Tüp bebek tedavisinden son 3 yıl içerisinde tedaviden yanıt alamama ile 5 yıl ve 900 prim gün sayısı koşulu ve eşlerden herhangi birinin soy bağı kurulmuş sağ çocuğunun olmaması şartı kaldırılmıştır.
Şans oyunları bayiliği alma: Milli Piyango İdaresi Genel Müdürlüğüne müracaat edenlere, bayilik verilir.
Elektrik Ücret İndirimi: Gazi, gazi ve şehit yakınları için; elektrik faturalarında/kart ücretlerinde % 40 indirim uygulanır. Kişiler, yaşadıkları yerdeki elektrik dağıtım işletmesinden abonelik ve aboneliğin güncellenmesi hakkında bilgi alabilirler.
Su indirimi: Gazi, gazi ve şehit yakınları için; su faturalarında % 50’den az olmamak üzere indirim uygulanır. Kişiler, yaşadıkları yerleşim belediyesinden abonelik ve aboneliğin güncellenmesi hakkında bilgi alabilirler.
Ücretsiz ulaşım kartı
Gazi ve eşleri, şehit eşi ve çocukları, tüm ülkede geçerli olan ulaşım kartı ile şehir içi belediye ulaşımı (belediyenin hizmet aldığı tüm işletme vb. gibi otobüsler dâhil), TCDD, deniz yollarında (iç hat) ücretsiz seyahat ederler.
Ücretsiz seyahat kartı için hak sahipleri TC kimlik numaraları ve bir adet biyometrik fotoğrafla Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüklerine başvuru yapmalıdır.
Çalışanlar için yer değişikliği hakkı
Gazi-vazife malulü personelin devlet memuru olan yakınlarının atama işlemlerinde kolaylık sağlanır. Bu kişilerin eşleri, anne, babaları ve çocuklarından biri de atamalara yönelik haklardan yararlanır. Bu hak için personel, bu nedenlerin oluştuğu tarihten itibaren bir yıl içerisinde süre ve dönem şartı aranmadan yer değiştirebilir. Çalıştığınız kurumun atama ve yer değişikliği yönetmeliğini inceleyiniz.
Emniyet teşkilatı personelinden başkasının yardım ve desteğine muhtaç olacak derecede vazife malulü olanların yakınlarının ikinci bölge illere atanma muafiyeti, nüfusa kayıtlı olduğu illere atanabilmesi sağlanır.
Gazi-vazife malulü personelin öğretmen olan yakınlarının atama işlemlerinde kolaylık sağlanır
Çalışanların idari izinleri:
Kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan gazilere, 19 Eylül Gaziler Gününde idari izin verilir. Bu kişilerden engelli kimlik kartı olanlar; 3 Aralık Dünya Engelliler Gününde, 10-16 Mayıs Engelliler Haftasının ilk gününde (10 Mayıs) idari izin kullanırlar. Aynı gün gazi eşleri de idari izinlidir.
18 Mart Şehitler Gününde kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan, şehit eşi, çocukları, anne ve babalarına idari izin verilir (Bakınız; Başbakanlık Genelgesi 2005/27, Şehitler ve Gaziler Günü) https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2005/10/20051015-7.htm
Gazilerin, gazi ve şehit çocuklarının eğitimleri
1. Millî Savunma Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Kuvvet Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığınca askeri öğrenci alımlarında; gazilerin ve şehitlerin çocuklarına, askeri okullara girişte, giriş koşullarını sağlamaları halinde ek puan veya kontenjan verilerek öncelik sağlanır.
2. Okul Öncesi, İlk ve Orta Öğretim (genel lise dâhil) için kayıt yaptıracak çocuklar, ülke genelinde istedikleri okula kayır yaptırabilirler. Özel okullar, gazi ve şehit çocuklarına ücretsiz eğitim verebilirler.
Üniversitede okuyan, gazi, gazi ve şehit çocuklarından, eşlerinden Kredi ve Yurtlar Kurumuna (KYK) ait yurtlardan ücretsiz yararlanırlar.
3. KYK burslarından öncelikli yararlanırlar.
4. İkinci öğrenim de dâhil üniversitede bu kişilerden katkı payı ve öğrenci ücreti alınmaz.
Gazi-vazife malulü personel çocuklarına ve şehit çocuklarına polis meslek yüksekokullarına girişte puan indirimi uygulanması yapılır.
Diğer Haklar
TSK Mehmetçik Vakfı, TSK Dayanışma Vakfı, TSK Elele Vakfı ve OYAK tarafından ölüm/maluliyet durumlarında üyelere yardımları vardır.
Kamu kurum ve kuruluşlarına ait misafirhane ve sosyal tesislerden istifade edebilirler.
Spor müsabakalarına ücretsiz giriş hakları vardır.
Devlet Tiyatrolarından ücretsiz yararlanabilirler.
Turizm ve Kültür Bakanlığına ait müzelerden, tarihi, turistik ve ören yerlerine ücretsiz girebilirler.
Diyanet İşleri Başkanlığınca her yıl, hac görevi için özel planlama yapılmaktadır.
Otoparklardan ücretsiz yararlanabilirler.
THY (Türk Hava Yolları): Malül, gazi/gazi refakatçisi yolcular için ücretler üzerinden %20 indirim uygulanır. Refakatçi indirimi gazi yolcunun sağlık raporu nedeni ile refakatçisi ile birlikte uçması gereken durumlarda uygulanır. Dış hat seferlerinde %40 indirim uygulanmaktadır. http://muharipgaziler.org.tr/gazilere-thy-indirimi/
PTT Genel Müdürlüğü Şehit yakınları ve Gazilere aile fertlerine gönderecekleri kargo ve APS kuryelerinde %30 indirim uygulamaktadır.
Gazi-vazife malulü personelin silah bulundurma ve taşıma ruhsatının vazife malullüğünden dolayı harçtan muaf tutulur.
Gaziler, şehit ve gazi dul ve yetimlerine, sağlık rapor alımı, ücretsizdir.
Emniyet Genel Müdürlüğü ile ilgili hakların kullanımında; Sosyal Hizmetler Dairesi Başkanlığı Şehit ve Gazi İşlemleri Şube Müdürlüğünün 0312 462 47 61-62-63-64 nolu telefonlarından detaylı bilgi alınabilecektir.
Alo 183 hattı aracılığıyla kadın, çocuk, engelli ve yaşlı, şehit yakınları ve gazilerle ilgili gelen çağrılar değerlendirilerek rehberlik ve danışmanlık hizmeti verilmektedir. İhmal istismar ve şiddet vakaları veya töre ve namus cinayetlerinin önlenmesi için tedbir mahiyetindeki ihbarlar, durumun aciliyeti göz önünde tutularak, vakanın bulunduğu ilin acil müdahale ekip sorumlusuna yönlendirilmektedir. Acil müdahale ekibi vakayı değerlendirdikten sonra emniyet veya jandarma birimleri ile koordinasyon sağlayarak, kısa zamanda müdahale edilmesini sağlamaktadırlar.
Alo 183 Whatsapp İhbar ve Bilgilendirme Hattı: 0 501 183 0 183
Özel açıklama:
Çocuklar İçin Terör, Kaza ve Yaralanmaya Bağlı Durum Bildirir Sağlık Kurulu Raporu, 20 Şubat 2019 tarihli Çocuklar İçin Özel Gereksinim Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelik kapsamında düzenlenir. Bakınız: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2019/02/20190220-1.htm
Yönetmeliğe göre, Çocuklar İçin Terör, Kaza ve Yaralanmaya Bağlı Durum Bildirir Sağlık Kurulu Raporunun ücreti ile bu durumların tespitine yönelik işlem bedelleri kurumlarca karşılanır. Rapora itiraz edilmesi hâlinde rapor ücreti ile bu durumların tespitine yönelik işlem bedelleri itiraz eden kişi ise kişi tarafından, kurum ise kurum tarafından karşılanır.
ÇÖZGER raporu olanlarla, en az %40 engeli olan ya da raporu olmayan tüm şehit yakınları, gaziler ve gazi yakınları, kendi adlarına tanımlanan hakları (vergi indirimi, ÖTV istisnalı araç alımı vb. gibi) öğrenmek için sitemizin “Engelli Hakları” bölümünde yer alan tüm engelli haklarına dair başlıkları inceleyebilirler.
Ankara Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi Protokol ve İç Güvenlik Gazi ve Yaralıları Sosyal Hizmet Destek Birimi
Protokol Biriminin görevleri
a. Gazi /Yaralı ile ilgili hastanemizde yapılacak olan protokol kapsamındaki ziyaretlerin koordinesini ve icrasını sağlar.
b. Hastane özel bakım kliniğinde yatan hastaların takibini yapar, gerekli ziyaretlerin icrasını koordine eder.
c. Hastane yönetimi ve başhekimi tarafından belirtilen makam, hasta ve diğer ziyaretlerle ilgili koordinasyonu yapar. Karşılama, ağırlama, uğurlama ile ilgili planlamaları yapar.
d. Protokol kapsamında yapılan tüm faaliyetlerle ilgili hastane Basın İletişim Birimi ve gerektiğinde MSB Hastane Koordinasyon Birimi ile gerekli koordinasyonları sağlar.
e. Hastane morgunda yapılan Şehit ve Vefat vb. törenlerinde protokol esaslarına göre gerekli karşılama, yönlendirme ve uğurlama gibi faaliyetlerin koordinasyonunu sağlar ve icra eder.
f. Gazi ve yaralılarımıza yapılacak olan ziyaretlerde; ziyaret öncesi gerekli kontrolleri yaparak, ziyaretlerin etkin ve koordineli yapılmasını sağlar.
İç Güvenlik Gazi ve Yaralıları Sosyal Hizmet Destek Biriminin görevleri
a. Birimde görevli bir sosyal hizmet uzmanı tarafından hastanemizde yatan gazi ve yaralıları günlük ziyaretleri yapar ve gerekli ihtiyaçları tespit ederek koordineyi sağlar.
b. Birimde görevli diğer sosyal hizmet uzmanı tarafından birime gelen şehit yakınları (anne-baba- eş – çocuk vs.) gazi ve terör yaralılarının gerekli sorunlarını dinler, gerekli bilgilendirme/yönlendirme yapar ve koordineyi sağlar.
c. Hastanemizde yatarak tedavi edilirken vefat eden terör yaralılarının vefat haberi verilmesi sırasında ailenin yanında bulunur ve hastanedeki ilgili yerler ve MSB Hastane Koordinasyon Birimi ile gerekli koordineyi sağlar.
d. Yatan gazi ve yaralıların bilgilerini içeren listenin kayıt altına alınmasını, ilgili yerlere dağıtılmasını sağlar.
e. İlk defa yatan yaralıların bilgi formunu düzenler ve muhafazasını sağlar.
f. Yatan ve birime müracaat ederek gelen yaralılara sağlık süreci ve hakların kazanımları konusunda gerekli bilgilendirmeleri yapar.
g. Tedavisi tamamlanan yaralıların ulaşım ihtiyaçlarının karşılanması için MSB Hastane Koordinasyon Birimi ile gerekli koordinasyonları yapar.
h. MSB Hastane Koordinasyon Birimi tarafından bildirilen, 3713 Sayılı Terörle Mücadele Kanunu Kapsamında yaralanan İç Güvenlik Yaralıları, mevzuat gereğince Gülhane Misafirhanesinden yararlanabilmesi için gerekli kayıtları hazırlar ve koordinasyonu sağlar.
i. THY’dan temin edilen uçak biletlerinin tedavisi biten yaralı ve refakatçileri için kullanılmasını sağlar, kayıtları hazırlar ve koordinasyonu sağlar.
j. Terörle Mücadele kapsamındaki şehit aileleri, Malül Gazi, yaralı ve ailelerinin sosyal ekonomik ve psikolojik sorunları ile ilgilenerek hastane içerisindeki ilgili birim/bölümler ile gerekli koordineleri sağlar.
k. Hastanemiz Acil Servisine ilk defa gelen yaralıların karşılanması ile ilgili faaliyetleri, gelişlerini MSB Hastane Koordinasyon birimi ile koordine eder.
l. Yatan gazi ve yaralılar tarafından talep edilen kişisel ihtiyaçları ile ilgili malzemelerin temini ve tedariği için gerekli birimlerle koordinasyonu sağlar.
m. Birimle ilgili; kayıt, dosyalama, yazı vs. işleri Veri Hazırlama Kontrol işletmeni tarafından yapılmasını sağlar.
n. Şehit cenazelerinde ailenin yanında bulunarak gerekli psiko-sosyal desteği sağlar.
Bakınız: https://gulhaneeah.saglik.gov.tr/TR,114883/protve-ic-guvgazi-ve-yrl-soshizbrm.html
Sağlık Uygulama Tebliğinde yer alan bazı ödemeler
Burada yer verdiğimiz bilgilerin ayrıntıları ve yer veremediğimiz tüm ödemeler için bakınız: https://www.mevzuat.gov.tr/File/GeneratePdf?mevzuatNo=17229&mevzuatTur=Teblig&mevzuatTertip=5
Malzemelerin ödeme şartları ve ödeme tutarları SUT ekleri içinde yer almaktadır.
Yazı içinde geçen “Kurum” ifadesinden “SGK” anlaşılmalıdır. Aşağıdaki ödemeler 1 Mayıs 2023 tarihi itibarı ile günceldir.
Özel haller ne demektir?
3713 sayılı Kanuna göre aylık bağlanmış maluller, 5434 sayılı Kanunun 56. maddesi veya 2330 sayılı Kanunun 2. maddesinin birinci fıkrasının (e) ve (f) bentlerinde sayılanlardan 3713 sayılı Kanun kapsamına giren olaylar sebebiyle aylık bağlananlar ile 3713 sayılı Kanun kapsamına girmese dahi başkasının yardımı ve desteği olmaksızın yaşamak için gereken hareketleri yapamayacak derecede malul olan vazife ve harp malulleri için bedeli Kurumca karşılanacak tıbbi malzemeleri kapsar. Bu kapsamdaki kişilerin EK-3/C-2, EK-3/C-3 ve EK-3/C-4 listelerinde yer alan tıbbi malzemeleri de kullanmaları halinde bedelleri Kurumca karşılanır.
Ödeme Kapsamındaki Tekerlekli Sandalyeler
a) Tetraplejik ve paraplejik hastalar için manuel ve akülü tekerlekli sandalye
Tetrapleji veya parapleji tanılı hastalarda manuel tekerlekli sandalye ile akülü tekerlekli sandalyenin aynı anda reçete edildiği durumlarda, her iki malzeme bedeli de SGK tarafından karşılanır.
Not: Tetrapleji: Boyundan aşağısının felç olması.
Parapleji: Belden aşağısının felç olma durumudur.
b) Özellikli akülü tekerlekli sandalye
Yenileme süresi: 5 yıl
Özellikler: Baş desteği, elektrikli ayak ve sırt ayarı kontrollü, elektrikle yerden yüksekliği seçilebilen, far sinyal ışıklandırma sistemi takılabilen, paslanmaz çelik metal aksan, patlamayan lastik, dış kullanım için amörtisör sistemi, araba koltuğu veya düz koltuk sistemine sahip, lateral destekler takılabilen, en az 50 ah 12 v akülere sahip, saatte max 10 km/h hız yapabilen, sağa sola dönüş hızlanma kontrol ünitesine sahip, fren mesafesi kullanıcı özelliklerine göre bilgisayarla akülü sandalyeye bağlanabilir 140 kg a kadar hastaları taşıma kapasitesine sahip, şase sistemi çelik olan,
Ödenecek Miktar: 28.000 TL
c) Aktif tekerlekli sandalye
Yenileme süresi: 5 yıl
Özellikler: alüminyum alaşımları, titanyum ve karbon kompozitden üretilen, oturma derinliği, oturma genişliği, sırt yüksekliği ve bacak uzunluğu gibi ölçülere göre kullanıcının ihtiyacı olan aksesuarlarda ilave edilerek üretilmiş, iç ve dış ortamda kullanılabilen, lastiklere 6-8 bar hava basılarak hastanın çok hızlı ve kolay hareket etmesini sağlayabilen,7-12 kg arasında ağırlığı olan,
Ödenecek Miktar: 10.080 TL
d) Hafif manuel tekerlekli sandalye
Yenileme süresi: 5 yıl
Özellikler: Alüminyum alaşımları/titanyum/karbon kompozitten üretilmiş 11-15 kg ağırlığına sahip, baş ve ayak desteği gibi aksesuarlar eklenebilen arka tekerlekleri çıkarılarak katlanabilen, iç ve dış mekanlarda kullanılabilen.
Ödeme tutarı: 2.640 TL
Hangi hallerde ödeneceği: Ayakta durmak ve/veya yürümek için alt ekstremitelerini kullanamayacak hastalığı veya engellilik durumu olduğunun, ayrıca engellilik durumu nedeniyle hafif manuel tekerlekli sandalyeye gereksiniminin bulunduğu ve engellilik durumunun sürekli olduğunun, tekerlekli sandalyeyi hastanın kendisinin kullanabileceğinin, ortopedi ve travmatoloji veya beyin cerrahisi veya fiziksel tıp ve rehabilitasyon veya nöroloji uzman hekimlerinden herhangi üç uzman hekimin (Aynı branştan üçünün veya farklı branştan birer kişinin veya bir branştan iki, diğer branştan bir olmak üzere toplam üç uzman hekimin) yer aldığı üçüncü basamak resmi sağlık hizmeti sunucularınca düzenlenecek sağlık kurulu raporunda belgelendirilmesi ve bu hekimlerce reçete edilmesi halinde Kurumca bedeli karşılanır.
e) Pediatrik tekerlekli sandalye
Yenileme süresi: 5 yıl
Özellikler: Alüminyum alaşımları/titanyum/karbon kompozitten üretilen, oturma genişliği 26-38 cm seçilebilen, çocuk hastanın ihtiyaçlarına göre aksesuarlar eklenebilen, ağırlığı 9-12 kg arasında olan, okulda kullanılabilmesi için masa eklenebilen.
Ödenecek Miktar: Ödeme tutarı: 2.640 TL
Hangi hallerde ödeneceği: Ayakta durmak ve/veya yürümek için alt ekstremitelerini kullanamayacak hastalığı veya engellilik durumu olduğunun, ayrıca engellilik durumu nedeniyle pediatrik tekerlekli sandalyeye gereksiniminin bulunduğu ve engellilik durumunun sürekli olduğunun, tekerlekli sandalyeyi hastanın kendisinin kullanabileceğinin, ortopedi ve travmatoloji veya beyin cerrahisi veya fiziksel tıp ve rehabilitasyon veya nöroloji uzman hekimlerinden herhangi üç uzman hekimin (Aynı branştan üçünün veya farklı branştan birer kişinin veya bir branştan iki, diğer branştan bir olmak üzere toplam üç uzman hekimin) yer aldığı üçüncü basamak resmi sağlık hizmeti sunucularınca düzenlenecek sağlık kurulu raporunda belgelendirilmesi ve bu hekimlerce reçete edilmesi halinde 5-15 yaş arası hastalarda Kurumca bedeli karşılanır. Ancak gelişim geriliği olan hastalarda, sağlık kurulu raporunda gelişim geriliğinin belirtilmesi halinde yaş sınırı dikkate alınmaz.
f) Banyo tuvalet sandalyesi
Yenileme süresi: 5 yıl
Özellikler: Fiziksel tıp ve rehabilitasyon ile ortopedi ve travmatoloji uzman hekimlerinin birlikte yer aldığı sağlık kurulu raporu gerekmektedir. (Banyo yapmaya elverişli, şase üzeri elektro statik boya kaplı, su sabun şampuan vs. etkilenmeyen, oturma zemini dekübiti önlemek için yumuşak olan, altında doldurma boşaltma kovası olan gerektiğinde kova yerine klozet kullanımı için arka tekerlekler 20-24 inç aralığında olan).
Ödenecek Miktar: 2.100TL
Dikkat: 5 yıldan önce arızalanan, kullanılamayacak durumda olan malzemeler için; durumun doktor tarafından rapor edilmesi halinde 5 yıllık süre beklenmeden ödenek alınabilir.
Özel haller belirtilmeyen malzemelerin ödemesi doktor raporu ile şartları sağlayan engel grubuna yapılır.
Açıklama: Bir kişi aynı anda (daha önce SGK ödemesi almış iseniz 5 yıllık sürenin dolması şartı ile) antidekübit minderi (gaziler için) manuel ve akülü sandalyeyi raporlatmak suretiyle, reçete yazdırarak alabilir.
Akülü Tekerlekli Sandalye Alımı Hakkında
Ellerini kullanmaya mani bir durumu olmayanların akülü tekerlekli sandalye ödeneği alamadıklarını hatırlatmak isteriz.
İşlemler sırasıyla şunlardır:
1. Rapor Çıkartmak: Öncelikle fizik tedavi, ortopedi ya da nöroloji doktoruna gidiniz.
Raporda olması gereken ifadeler şunlardır:
Ellerini kullanamayacak durumdadır.
Zihinsel olarak kullanabilecek durumdadır
Yürüyememektedir ve ayakta duramamaktadır.
Raporda mutlaka psikiyatri doktorunun olur verdiğine dair imzası olmalıdır.
2. Reçetenin Yazılması: Rapor ile reçete tarihleri arasında en fazla 10 günlük süre olmalı.
3. SGK- İncelemesi: Rapor ve reçete ile SGK ya giderek rapor ve reçetenin uygunluğu kontrol ettirilir. Yukarıdaki ibarelerin olup olmadığına bakılır. Daha önce akülü tekerlekli sandalye alıp almadığınız sistemden sorgulanır. 2012 öncesi alınmış olanlar sistemde görülmüyor. Ancak ''daha önce almadığınıza'' dair imza atmak zorundasınız. Eğer sistemde akülü sandalye aldığınız görülüyor ve 5 yıllık süre bitmişse ya da sistemde görülmeden siz aldığınızı beyan ettiyseniz o sandalyeyi SGK ya teslim edip hurda raporu almak zorundasınız. Bu raporu aldıktan sonra size müstahaklık onayı yani akülü sandalye alabilir ve Depo Mevcudiyetinde Yoktur Belgesi verilir.
4. Uygun Akülü Tekerlekli Sandalyenin Temini: Müstehaklık belgesini aldıktan sonra istediğiniz marka sandalyeyi almak için 15 günlük süreniz vardır. Alacağınız sandalyenin fiyatı 2500 liranın üzerinde olsa da SGK nın ödeyeceği miktar hasta katılım payı hariç 2250 lira civarındadır.
5. Alınan Aracın Onaylatılması: Aldığınız aracı, firma temsilcisi eşliğinde SGK teknik ekibine göstermek zorundasınız. Eğer aracı göstermezseniz ödeme alamazsınız. Teknik elaman aracın garanti belgesini, faturasını, ödeme belgelerini ve araçla uygunluğunu inceler. Uygun görürse onay verir.
6. Belgelerin SGK Teslimi: Ankara' da olanlar için tüm bu işlemler Bahçelievler SGK da yapılır. En son evraklar da buraya teslim edilir. Firmanın, sizin adınıza işlem yapıp yapamayacağını sorunuz.
7. Eğer aldığınız akülü tekerlekli sandalye 5 yıl dolmadan kullanılmayacak hale geldi ise bu durumun tespitinin doktor tarafından tespit edilip raporlanması gerekir. SGK depo işlemlerinde aracın kullanılamayacak durumda olduğuna dair teknik rapor hazırlanır. Böylece yeni araç alma hakkınız doğar. Bundan sonra yukarıda anlatılan şekilde rapor işlemlerine başlanır.
Not: Diğer tekerlekli sandalye alım işlemleri için, malzemeyi alacağınız firmadan bilgi alınız
Antidekübit oturma sistemi: Fiziksel tıp ve rehabilitasyon, ortopedi ve travmatoloji, nöroloji veya nöroşirürji uzman hekimlerden herhangi birinin yer aldığı sağlık kurulu raporu gerekmektedir. (Duyu kaybı olan ve uzun süre oturan hastalarda dekübit yaralarının oluşmasını önleyen kuru hava dolaşımlı, hücreli ya da jel oturma sistemli). 2 yılda bir yenilenir.
Ödenecek tutar: 2.800 TL
Yenileme süresi: 2 yıl
Akü ödemesi: SUT kodu: OP1558.
Özellikler: Akülü tekerlekli sandalyelerin garanti süresi sonundaki akü değişim bedeli, akünün kullanılamaz durumda olduğunun yetkili teknik servis raporu ile belgelendirilmesi halinde 2 (iki) yılda bir defa olmak üzere Kurumca karşılanır. Akü değişim bedeli ödemelerinde ÜTS kayıt/bildirim işleminin tamamlanmış olması şartı aranmaz.
Ödenecek tutar: 750 TL
Çocuklar için ayakta dik pozisyonlama ve yürütme cihazları
Not: Üçüncü basamak sağlık kurumları; üniversite hastaneleri, eğitim ve araştırma hastaneler ve özel dal eğitim ve araştırma hastaneleridir.
a) (Parapodium, Standing Table)
Üçüncü basamak resmi sağlık kurumlarının fizik tedavi ve rehabilitasyon kliniklerinde yatırılarak uygulama ve eğitiminin yapılması sonucunda; ortopedi ve travmatoloji veya fiziksel tıp ve rehabilitasyon veya nöroloji uzman hekimlerinden herhangi üç uzman hekimin yer aldığı üçüncü basamak sağlık kuramlarınca düzenlenecek sağlık kurulu raporunda;
a) Bilinci açık olan,
b) Kısmen baş kontrolü olan,
c) Herhangi bir nedene bağlı tetrapleji veya parapleji klinik tablosu olan veya diğer nörolojk defısitlere bağlı olarak ayakta durmanın tedaviye katkı sağlayacağının belirtilmesi ve 2-18 yaş arası hastalara bu hekimlerce reçete edilmesi halinde Kuramca bedeli karşılanır.
Not: Parapodium, standing table cihazları birlikte temin edilmez.
b) Erişkinler için ayakta dik pozisyonlama ve yürütme cihazları (Stand Up Vheelchair)
Üçüncü basamak resmi sağlık kuramlarının fizik tedavi ve rehabilitasyon kliniklerinde yatırılarak uygulama ve eğitiminin yapılması sonucunda; ortopedi ve travmatoloji veya fiziksel tıp ve rehabilitasyon veya nöroloji uzman hekimlerinden herhangi üç uzman hekimin yer aldığı üçüncü basamak sağlık kuramlarınca düzenlenecek sağlık kurulu raporunda;
a) Bilinci açık ve kognitif fonksiyonları (dikkat, hafıza yeteneği) yerinde olan,
b) Üst ekstremite motor fonksiyonları yerinde olan,
c) Progresif (ilerleyen) hastalığı olmayan,
ç) Herhangi bir nedene bağlı yerleşmiş parapleji klinik tablosu olduğunun belirtilmesi ve bu hekimlerce reçete edilmesi halinde aktif çalışan ve/veya öğrenci olan hastalarda Kuramca bedeli karşılanır.
Bu hastalara ayrıca tekerlekli sandalye (özelliksiz, özellikli, akülü), ayakta dik durma, parapodium cihazı bedeli ödenmez.
Stand up vvheelchair yenilenme süresi 5 yıldır. Bu süreden önce yenilenmesi halinde bedeli Kurumca karşılanmaz.
Havalı yatak: Fiziksel tıp ve rehabilitasyon, ortopedi ve travmatoloji, geriatri, nöroloji veya nöroşirürji uzman hekimlerinden herhangi biri tarafından düzenlenen uzman hekim raporu gerekmektedir.
5 yılda bir kez yenilenir. Ödeme tutarı: 510TL
Diş implant bedeli ödemesi; Hastaların bilinen rutin protetik diş tedavi yöntemleri ile tedavi edilemeyeceğinin implant uygulamasının zorunlu olduğunun, üniversite diş hekimliği fakültelerinden cerrahi, protez ve periodontoloji anabilim dallarından en az birer öğretim üyesinin katılımlarıyla oluşacak sağlık kurulu ile karara bağlanması, kararı destekleyen radyografik tetkiklerin sağlık kurulu raporu ekinde yer alması ve kaç adet implant uygulanacağının belirtilmesi şartıyla; her bir çene için en fazla 4 adet “kemik içi implant uygulaması” olmak üzere her implant için 2500 TL ödenir. Başkasının yardımı olmaksızın yaşamak için gerekli hareketleri yapamayacak durumda olan vazife ve harp malullerinde de bu tutar ödenir. Yaralanmaya bağlı, diş yokluğunda bu ödeme yapılır. Ayrıca protez ücreti, gerekli şartlar sağlandığında ücretsizdir.
Hasta alt bezi/külotlu hasta alt bezi
Açıklama: İki yaşını doldurmuş engelli çocuklar dâhil, çocuk ve yetişkin alt bezi/külotlu hasta alt bezi ödeneği, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından karşılanmaktadır. Ancak SGK, hasta alt bezi geri ödeme kriterleri arasında yer alan idrar veya gaita inkontinansına neden olan primer tanı listesi ve bu tanılara ilişkin ICD kodlarına ait liste yayınlamış ve bu liste dışındaki teşhislere ödeme yapmamaktadır. SGK’nın duyurusu ve teşhis listesi için bakınız: https://www.istanbuleczaciodasi.org.tr/?page=icerikler&id=11397
Hasta alt bezi/külotlu hasta alt bezi ödemelerinde 1 Haziran 2022 tarihinde değişiklik yapılmıştır. Daha önce medikal firmalar ya da eczaneler aracılığı ile temin edilen hasta alt bezi ödemeleri 1 Ağustos 2022 tarihinden itibaren, doğrudan kişi adına banka hesabına yatırılmaktadır. Artık kişiler, banka hesabına yatırılan para karşılığında istedikleri hasta alt bezini, istedikleri yerden alabilmektedir. Kişi, hasta alt bezi raporu ile ikamet ettiği Sosyal Güvenlik Kurumu İl Müdürlüğüne başvuru yapmalı ve ödeneğin yatırılacağı hesap numarasını beyan etmelidir. Başvuru yapılacak yer il sağlık müdürlükleri değil SGK il müdürlükleridir.
Yeni düzenleme ile hasta alt bezi/külotlu hasta alt bezi ödeme şartları aşağıdadır.
1) Hasta alt bezi/külotlu hasta alt bezi kullanması gerekli görülen hastalar için (çocuklar için en az 2 (iki) yaşını tamamlamış olmak kaydı ile) ikinci veya üçüncü basamak resmi sağlık hizmeti sunucularınca düzenlenecek en fazla 2 yıl süreli uzman hekim raporunda;
a) Mesane veya rektum kontrolü olmadığının veya,
b) Kolostomi/ileostomili hastalarda idrar inkontinansı olduğunun veya,
c) Ürostomili hastalarda gaita inkontinansı olduğunun, ve idrar/gaita inkontinansına neden olan primer tanının belirtilmesi kaydı ile günde 4 (dört) adedi geçmemek üzere sağlık raporunda öngörülen günlük kullanım adeti doğrultusunda 18 (on sekiz) yaş üstü hastalar için A10049 SUT kodlu “Hasta Alt Bezi/Külotlu Hasta Alt Bezi”, 3-18 yaş hastalar için A10118 SUT kodlu “Çocuk Hasta Alt Bezi/Çocuk Külotlu Hasta Alt Bezi” tıbbi malzeme fiyatı dikkate alınarak 1 (bir) aylık tutar ödenir.
2) 3-18 yaş hastaların boy, kilo ve/veya bel çevresi ölçülerinin çocuk hasta alt bezi/külotlu hasta alt bezine uyum sağlamadığının sağlık raporunda belirtilmesi kaydıyla 18 (on sekiz) yaş üstü hastalar için ödenen tutar üzerinden ödeme yapılır.
3) İdrar inkontinansı ve gaita inkontinansı nedeniyle erişkin/çocuk hasta alt bezi/külotlu hasta alt bezi ödemesi alan hastalarda; SUT hükümleri doğrultusunda düzenlenen sağlık raporu ve reçeteye istinaden hidrofilik kendinden kayganlaştırıcılı sonda bedeli Kurumca karşılanır.
4) Sadece idrar inkontinansı nedeniyle erişkin/çocuk hasta alt bezi/külotlu hasta alt bezi ödemesi alan hastalarda; hidrofilik kendinden kayganlaştırıcılı sonda bedeli Kurumca karşılanmaz.
5) Bu madde kapsamında yapılacak ödemeye ilişkin izlenecek yöntem Kurum tarafından ayrıca duyurulur
Bu konudaki SGK duyurusu için bakınız: https://www.sgk.gov.tr/Duyuru/Detay/Hasta-Alt-BeziKulotlu-Hasta-Alt-Bezi-Temini-Hakkinda-2022-06-03-11-05-58
18 Yaş Üstü Olanların Çocuk Bezi Kullanmaları Halinde Rapor Şekli
18 yaş üstü yetişkin bir bireyin çocuk bezi kullanması durumunda bez raporunda, “boy, kilo ve/veya bel çevresi ölçüsü nedeniyle yetişkin alt bezine uyum sağlayamadığından çocuk alt bezi kullanması uygundur" ifadesinin yer alması halinde SGK ödeme yapacaktır.
Özetle: 1. Bu ifadelerden anlaşılacağı gibi her uzman hekim hasta alt bezi raporunu, tek hekim olarak yazabilecektir.
2. İki yaşın üzerinde olmak şartıyla üst yaş sınırı olmaksızın mesane ve rektum kontrolü olmayan her hasta için hasta alt bezi raporu çıkartılır. Bazı hekimlerin “anatomik bozukluk yok” diyerek (ürolojik bir yapı bozukluğu gibi) bez raporu vermemesi yersizdir. Engelli bir kişinin bez kullanma sebebi her zaman anatomik bir bozukluktan kaynaklanmaz. Ya da bazı hekimler “uygun görmedim” diyebilir. Tuvalet kontrolü olmadığı için alt bezi kullanması gereken, çocuğun ya da yetişkinin üstün yararı hekimler tarafından da gözetilmelidir. Bireyin zihinsel yetersizliği de mesane ve rektum kontrolüne engel olabilir. Bu nedenle karşılaştığınız bu gibi durumlarda şikâyet başvurusu yapınız.
3. Hasta alt bezi/çocuk alt bezi/külotlu hasta bezi ödemeleri için; raporda ''hasta alt bezi'' yazması yeterlidir.
4. Hasta alt bezi için reçete yazılması uygulaması kaldırılmıştır.
5. Ödenecek miktar: Yetişkin hasta alt bezi: Birim fiyat: 3,76TL
Çocuk hasta alt bezi: Birim fiyat:2,94TL
6. Muhtaçlık durumu incelemesi yapılmaksızın şartları sağlayan herkese hasta alt bezi geri ödemesi yapılır.
7. “Mesane kontrolünün olmaması”, idrarını tutmada sorun yaşamak demektir. Mesane idrar torbası demektir. İdrarını tutamama ya da nörojen mesanede olduğu gibi kendi isteği ile idrar yapamama durumudur. Rektum kontrolü ise dışkılamada (büyük tuvalet) sorun yaşama, kontrol edememe durumudur. Raporda bu ifadelerin olması şarttır.
8. “Primer teşhis” engelliliğe neden olan ya da mesane veya rektum kontrolüne engel olan birincil teşhis demektir. Örneğin serebral palsiye bağlı olarak bireyin tuvalet kontrolünün olmaması durumunda primer teşhis serebral palsidir. Ya da idrarını yapamaması nedeniyle düzenli aralıklarla sonda takılarak (TAK işlemi) mesanesi boşaltılması gereken bir birey için primer teşhis bir felç durumu ya da spina bifida olabilir. Teşhis yazılmadan sadece “mesane ve rektum kontrolü yoktur” ifadesinin yazılmış olması, raporun geçersiz olmasına neden olur.
Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uygulamaları (SUT: 2.4.4.F)
Sitemizin Engelli Hakları bölümünde “Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uygulamaları Hakkı” başlığına bakınız.
SGK Tarafından İade Alınan (İadesi Zorunlu) Tıbbi Malzemeler
Kurum sağlık yardımlarından yararlandırılan kişilere iade alınmak kaydıyla taahhütname karşılığı temin edilen tıbbi malzemeler;
a) Non-İnvaziv Mekanik Ventilasyon Cihazları
b) Evde uzun süreli veya taşınabilir komponenti olan oksijen tedavisi cihazları (oksijen konsantratörü, oksijen tüpü ve başlığı, taşınabilir komponenti olan oksijen tedavi cihazları),
c) Ev tipi ventilatör,
ç) Akülü tekerlekli sandalye.
d) Ev tipi ventilatör için kesintisiz güç kaynağı
SGK tarafından iade alınan cihazların, Kurum sağlık yardımlarından yararlandırılan hastalara verilebilmesi için hastaların sağlık kurulu raporu ile Sosyal Güvenlik İl Müdürlüklerine müracaatta bulunmaları gerekmektedir. Sağlık kurulu raporlarında, “iade cihazın temini için Kuruma müracaat edilmesi gerektiği” belirtilecektir. Müracaatı takiben, söz konusu tıbbi cihazların Kurum stoklarından temin edilmesi yoluna gidilecek olup, stoklarda yok ise SGK stoklarında cihazın olmadığına dair onay alınmak suretiyle hasta tarafından temin edilen cihaz bedelleri karşılanır. Onay alınmadan hasta tarafından temin edilen cihazların bedelleri karşılanmaz.
Engelsizkariyer.com için hazırlayan: Ayşe Sarı | SAHİMSEN Engelliler Komisyon Başkanı
Engelsizkariyer.com’u kaynak göstermeden kopyalanması yasaktır. Copyright © 2023 Tüm Hakları Saklıdır.
