Engellinin İşi var ise özgürleşebilir!
Engellinin İşi var ise gülebilir!
Engellinin İşi var ise engelini bile unutabilir!
Engellinin İşi var ise sevebilir, evlenebilir!
İşi yok ise engellinin, işi de yok bu hayatta!
“Bir işim olsa o zaman otomobil alır gezerdim. Sosyal ortamlara girecek ekonomik gücüm olurdu, arkadaşlarım olurdu. Bir sevdiğim de olurdu belki hatta evlenirdim beklide kim bilir(?) Engelliyim diye iş vermezler ki bana… Ne kadar zor şartlarda okuduğumu bir ben birde ailem biliyor, bilgisayar kursuna gittim, birçok seminere ve eğitime katıldım ama iş bulabilecek miyim(?)”
“Evdeyim yıllardır üçüncü katta oturuyoruz ve yürüyemediğim için merdivenleri inemiyorum, birde bana acıyarak bakıyor görenler kapının önüne bile çıkamıyorum. Özgüvenim hiç yok! Ben engelli olduğum için ne işe yararım ki! Keşke ölsem, keşke hiç doğmasaydım!”
“İş buldum sonunda nihayet, kazandıklarımı biriktirip ilk işim ulaşım sıkıntımı gidermek için önce ehliyet alıp sonra da otomobil almak oldu. Otomobilim olunca her yere gitmem kolaylaştı, birçok arkadaşım oldu. Para kazanmaya başladıktan sonra aileme maddi olarak destek olmaya başladım. Beni sevdiklerini hissetmeye başladım. Ailemi otomobilim ile gezmelere götürmeye başladım. Birlikte geziyoruz! En başta ailem sonra da çevremde beni tanıyan herkes için değerli olduğumu görmeye başladım. Özgüvenim yükseldi. Sonra bir kız vardı mahallemizde benim için imkânsızdı, engelli olduğum için ‘bana bakmaz’ diyordum. Dün yolda rastladım ona gideceği yere bırakmayı teklif ettim, otomobilime bindi iş yerine bıraktım onu… Emirgan’da çay içmeye davet ettim, kabul etti. Nasıl heyecanlıyım anlatamam. Uzun zamandır konuşuyorduk ama engelliyim diye benimle ciddi düşünmüyordur sanıyordum, ‘sen evlenmeyi hiç düşünmüyor musun?’diye sordu. Nasıl şaşırdım anlatamam bir anda ‘düşünüyorum ama benimle evlenmek istemezsin herhalde’ dedim. ‘Niye istemeyeyim ki!’ dedi. Bu sözden sonra ailelerden tepki alır mıyız(?) diye endişelendim ama çalıştığım güzel bir işim olduğunu, kızlarını geçindireceğimi bildikleri için hiç tepki göstermediler. Şimdi 2,5 yaşında bir kızımız var ve ikinci çocuğumuzu bekliyoruz. Çok mutluyum, çok mutluyuz. Her şey iş sahibi olduktan sonra güzelleşti. Allah kimseyi işsiz güçsüz yapmasın.”
Engelli arkadaşlarım ile konuşuyoruz, hayatın zorluklarını bir işleri olduktan sonra hayatlarının nasılda değiştiğini(!) hüzünlü başlayan hikâyeler mutlu sona doğru gitmiş. İşleri olduktan sonra bir hayatları olmuş. Öncesi yok sonrasında anlatacak ne çok şey var. Çalışmadan önceki ve çalışmadan sonraki diye ayırmak lazım hayatlarını!
Daha önce çalışmamış iş hayatına yeni katılacak birisi için iş bulmak hiç kolay değil(!)
Nasıl iş bulabilirim(?) diye arkadaşlarına sorup onlardan öneriler alır onların izlemiş olduğu yöntemlerle kendine bir yol belirler ama iş bulmak kişiye özeldir.
Birisinin uyguladığı bir yöntem sizin için uygun bir yöntem olmayabilir.
Tabi deneme yanılma yöntemi kullanılarak denenebilir eğer ki sonunda umutsuzluğa sürüklenmeyecek kendinizi çaresiz hissetmeyeceksiniz. Örneğin ben deneme yanılma yöntemini denedim. Evden çıkamayan bir engelli olarak çalışmayı düşündüğümde engelli olmayan (çünkü o zamanlar engelli arkadaşlarım yoktu bu yüzden) arkadaşlarımdan duyduğum ilk yöntemi uyguladım. Şimdi bana boşa bir deneme gerçekleştirdiğimi gösteren bu yöntemi ‘iyi ki de denemişim’ diyorum çünkü engellilere toplumun bakışını bilmiyordum ve bu sayede fark etmiş, görmüş, öğrenmiş oldum.
Engelli olduğumu bilmeden benimle telefonda konuşanların öğrendikten sonraki söz ve davranışlarının değişmesini ilk başta anlayamamış, anlamlandıramamıştım. “Ben o işi yapabilirdim, bir fırsat vermiş olsalardı onlara yapabildiğimi gösterecektim” fakat sonrasında sorunun işin yapılıp yapılmaması değil engellilik olduğunu fark etmiştim. “Gelen misafirlerimize çay servisi de yapılması gerekiyor fakat size uygun bir iş olursa ararız” gibi geçiştirildiğimde aranacak günün hiç gelmeyeceğini de anlamıştım.
Evet, benim iş bulmaktaki ilk yöntemim gazete ilanları olmuştu. Gazete de kendi vasıflarıma uygun iş ilanlarını arayıp işverenler ile telefon görüşmesi yapmıştım. Fakat birkaç telefon görüşmesinden sonra bu şekilde bir engellinin iş bulmasının mümkün olmadığını da görmüş oldum. Yani sevgili engelli arkadaşlarım gazete ilanı ile iş bulmak o zamanki yıllarda (söz ettiğim 15 yıl önceydi) mümkün değildi. Bugün mümkün mü? diye soracak olursanız! Yalnızca ilanda ‘engelli personel alınacaktır’ diye bir ibare var ise mümkün olabilir fakat böyle bir ibareye yer verilmemiş ise boşuna aramamanızı (telefon ederek paranızı ve enerjinizi harcamamanızı) tavsiye ederim.
Engelli bir personel almaya kendinizi hazırlamamış, böyle bir arayış içinde olmayan bir işverenin engelli birini işe alması çok düşük bir olasılık. İyisi mi(?) siz eğer sonunda büyük bir hayal kırıklığı yaşayacaksınız işçi arayan (engelli işçi aramayan) işverenler ile iş görüşmesine giderek yıpranmayın.
Peki, engelli personel almak isteyen işveren ile görüşmeye nasıl gitmeli(?)
